Sonda

Przyrząd prosty, niezbędny na każdym statku, a zatem i na jachcie.

Jest to ciężarek ołowiany w kształcie wydłużonego stożka ściętego, z uchem, do którego przymocowana jest linka.

Ciężarek w podstawie swej ma wgłębienie, które przed wrzuceniem sondy do wody wypełnia się sadłem. Robi się to w tym celu, ażeby sonda, osiągnąwszy dno, mogła z niego zabrać cząsteczki gruntu, świadczące o rodzaju dna. Ponieważ na mapach morskich wszędzie wykazany jest rodzaj gruntu dna, przeto z cząsteczek, które się przyczepiły do sondy (piasek, glina, namuł, muszelki, kamyczki) możemy wnioskować o miejscu znajdowania się statku.

Linkę sondy (lotlinkę) rozmierza się w następujący sposób: w dobrze wymoczoną i potem wysuszoną lotlinkę wplata się co każde 5 metrów kolorową szmatkę (np. ze starej flagi), metry zaś oznacza się wplecionymi kawałkami skóry w kształcie wydłużonego trójkąta z jednym ząbkiem, dwoma, trzema i czterema. Barwy szmatek najlepiej ułożyć według barw tęczy z dodaniem białej i czarnej: na 5 m – czerwona, na 10 m – żółta, na 15 m – niebieska, na 20 m – biała, na 25 m – czarna.

Do celów jachtowych wystarczy linka długości 80 m.

Sondę rzuca się ze strony nawietrznej, o ile pochylenie jachtu na to pozwala. W tym celu żeglarz opiera się piersiami o uwiązaną do want linkę lub taśmę i, trzymając zwój lotlinki w jednej ręce, drugą, rozhuśtawszy sondę jak najsilniej, wypuszcza ją w tym momencie, gdy sonda wylatuje naprzód; zaraz potem wypuszcza z drugie.; ręki zwój lotlinki, po czym szybko wybiera ją z powrotem, ażeby wyczuć moment stuknięcia sondy o dno.

W razie, jeżeli moment ten uchwyci, wyciąga sondę i po obejrzeniu jej, woła głośno np.: „dwanaście metrów, piasek”! „Czternaście metrów, muszelki”! i t. p. W przeciwnym razie: „bez dna”! albo: „na piętnastu metrach bez dna”!

Głębokość liczy się od dna do powierzchni wody.