Magnetyzm ziemski cz. 4

W różnych miejscach mórz istnieją tzw. anomalie magnetyczne. Zjawisko polega na tym, że na pewnym obszarze, często nawet niewielkim, igła magnetyczna odchyla się od południka geograficznego znacznie więcej (albo mniej), niż wynosi deklinacja obszarów, położonych wokoło. Tak np. znane są anomalie magnetyczne w okolicy wyspy Bornholm na Bałtyku, a nawet w pobliżu naszych brzegów – Rozewji i dalej na zachód. Szczególnie silna anomalia na Bałtyku ma miejsce w pobliżu wyspy Jussar-o (koło Hango udde), gdzie deklinacja nagle przeskakuje od 150° Ost do 100° West.

Istnienie anomalii tłumaczy się obecnością w pokładach dna morskiego większych złóż rudy magnetycznej. W czasie burz, przy wyładowaniach elektrycznych, a także przy zorzach polarnych, igły magnetyczne podlegają również wahaniom, wskutek czego kompasy nie dają wówczas zupełnej pewności. Są to okresy tzw. burz magnetycznych.

Wahań dobowych igły magnetycznej, z powodu ich nieznacznych wartości, nie bierze się przy obliczeniach nawigacyjnych w rachubę. Nie bierze się również pod uwagę zmiany dewiacji (półokrężnej, o czym niżej) ze zmianą szerokości (magnetycznej) w przejazdach na mniejszych przestrzeniach, jakimi są podróże po morzach, przylegających do brzegów Europy.