Magnetyzm ziemski cz. 2

Płaszczyznę pionową, przechodzącą przez swobodnie wiszącą (tzn. wolną od ubocznych wpływów magnetycznych) igłę magnetyczną, nazywamy płaszczyzną południka magnetycznego, a przekrój kuli ziemskiej przez tę płaszczyznę – południkiem magnetycznym).

Pod wpływem żelaza, znajdującego się na okręcie, igła magnetyczna odchyla się od południka magnetycznego w jedną albo w drugą stronę o pewien kąt. To wtórne jej odchylenie nazywamy derogacją kompasu, albo wprost dewiacja.

Dewiacja, tak samo jak deklinacja, może być wschodnia (O), ze znakiem +, albo zachodnia (W), ze znakiem -.

Jeżeli teraz weźmiemy algebraiczną sumę deklinacji i dewiacji (w stopniach i minutach) igły magnetycznej w danym miejscu i przy danym kierunku dziobu okrętu), tzn. dodamy je, jeżeli mają znaki jednakowe i odejmiemy mniejszą z nich od większej, jeżeli mają znaki różne, to otrzymamy wartość, która w nawigacji nazywa się okrętową deklinacją kompasu, albo całkowitą poprawką. Analogicznie do wprowadzonego wyżej pojęcia południka magnetycznego otrzymujemy teraz pojęcie południka kompasowego. Będzie nim przecięcie się płaszczyzny pionowej, przechodzącej przez igłę magnetyczną na okręcie, z kulą ziemską.